Burn-outs zijn niet alleen een individueel probleem, maar een signaal van een systeem dat uit balans is. En dat systeem is vaak het team. Als leidinggevende heb je meer invloed op het voorkomen van burn-outs dan je misschien denkt. Niet door harder in te grijpen, maar door anders te kijken.

De werkdruk is zelden het echte probleem

We hebben de neiging om burn-outs te verklaren vanuit werkdruk. Maar de meeste mensen branden niet op van wat ze doen, ze branden op van hoe ze het doen, en waarom ze het doen. Van altijd sterk moeten zijn, altijd klaar moeten staan of nooit fouten mogen maken.

Dat gedrag komt vaak voort uit loyaliteit. Een medewerker die structureel te veel verantwoordelijkheid neemt, doet dat niet zomaar. Vaak probeert hij iets recht te zetten, erkenning te verdienen of te voorkomen dat iets misgaat. Als leidinggevende zie je dan vooral iemand die “altijd klaarstaat”, maar onder de oppervlakte speelt iets anders: een patroon dat uiteindelijk uitputtend wordt.

Kijk naar de onderstroom in je team

In elk team bestaat een dynamiek van geven en nemen. Als de balans daarin zoek is, raakt de energie uit evenwicht. Sommige medewerkers nemen te veel verantwoordelijkheid, anderen juist te weinig. Soms ligt er spanning tussen teamleden die nooit wordt uitgesproken. En soms staat iemand eigenlijk niet op de juiste plek.

Als leidinggevende kun je veel leren door te kijken in plaats van direct op te lossen. Wat gebeurt er als jij even niets zegt? Wie neemt ruimte, wie trekt zich terug? Wie probeert harmonie te bewaren, en wie gaat juist de confrontatie aan?

Dat zijn geen toevalligheden, maar patronen. En juist die patronen bepalen of een team in balans blijft of langzaam richting uitputting beweegt.

Herstel begint bij veiligheid

Een gezonde teamcultuur begint met veiligheid. Niet alleen fysiek maar juist sociaal, emotioneel. Medewerkers moeten zich vrij voelen om grenzen aan te geven, fouten te maken en te zeggen dat het te veel wordt.

Dat vraagt om leidinggevenden die niet alleen sturen, maar ook zien. Die signalen van overbelasting herkennen voordat ze escaleren. En die de moed hebben om het gesprek aan te gaan over wat er echt speelt.

Veiligheid betekent ook dat er ruimte is voor verschil. Niet iedereen hoeft hetzelfde tempo te hebben of op dezelfde manier te presteren. In een gezond team is plek voor ieders kracht én kwetsbaarheid.

Hoe teamcoaching burn-outs helpt voorkomen

Teamcoaching helpt om die onderstroom zichtbaar te maken. Bij Enso Ontwikkeling gebruiken we systemisch werken om te onderzoeken waar de balans in een team verstoord is. We kijken niet naar schuld of falen, maar naar wat er nodig is om weer rust te brengen in het systeem.

Door met het team te reflecteren op patronen, posities en onbewuste of onrealistische verwachtingen, ontstaat ruimte voor herstel en groei. Mensen leren hun eigen grenzen beter kennen én die van elkaar respecteren. Dat voorkomt niet alleen burn-outs, maar versterkt ook het gevoel van verbondenheid en vertrouwen.

Van druk naar balans

Burn-outpreventie begint niet met meer regels of protocollen, maar met bewustwording. Als leidinggevende kun je die verandering in gang zetten. Door nieuwsgierig te zijn in plaats van te oordelen. Door echt te luisteren. En door het team te helpen verantwoordelijkheid te delen in plaats van te dragen.

Zo verschuift de energie van overleven naar samenwerken. En dat is precies waar duurzame gezondheid begint. Dus heb je veel burn-outs in je team, of wil je er juist alles aan doen om burn-outs te voorkomen? Dan denk ik graag met je mee hoe we dit kunnen realiseren.

Kamp jij met burn-outs in je team? Of een verhoogd verzuimpercentage? Neem gerust contact op om te sparren.