Als teamcoach zie ik vaak leiders worstelen met dezelfde vraag:
“Hoe houd ik mijn team in beweging zonder dat de samenwerking eronder lijdt?”
De sleutel ligt in de balans tussen taakgericht leiderschap en systeemgericht leiderschap.
Oftewel: sturen op wat er moet gebeuren én aandacht hebben voor hoe het gebeurt.
In dit blog lees je wat beide vormen inhouden, waarom ze elkaar versterken én hoe jij als leider die balans kunt vinden.
Wat is taakgericht leiderschap?
Taakgericht leiderschap richt zich op doelen, resultaten en structuur.
Je creëert duidelijkheid over wie wat doet, wanneer en met welk resultaat.
Zonder taakgericht leiderschap ontstaat chaos: afspraken zijn onduidelijk, en verantwoordelijkheid verdampt.
Voorbeeld uit de praktijk:
In een zorgteam dat ik begeleidde, wilde de leidinggevende vooral de sfeer goed houden.
Er werd veel gepraat, maar besluiten werden niet genomen.
Pas toen ze duidelijker ging sturen, heldere prioriteiten, concrete afspraken, kwam er weer voortgang én rust in het team.
Wat is systeemgericht leiderschap?
Systeemgericht leiderschap kijkt juist naar de dynamiek in het team.
Wie neemt initiatief? Wie houdt zich afzijdig? Hoe wordt er gereageerd op spanning of fouten?
Het systeem, de onderstroom, bepaalt vaak meer dan de formele structuur.
Voorbeeld:
Een technisch team waar ik mee werkte, had alles strak georganiseerd: KPI’s, processen, taken.
En toch liep het niet.
Pas toen we de onderstroom bespraken, de onuitgesproken spanning tussen afdelingen, kwam er weer samenwerking en energie.
Waarom taakgericht en systeemgericht leiderschap elkaar nodig hebben
Een team dat alleen taakgericht geleid wordt, lijkt efficiënt, maar verliest verbinding.
Een team dat alleen systeemgericht geleid wordt, heeft het gezellig, maar komt niet vooruit.
Te veel taak = kilte.
Te veel systeem = traagheid.
De kracht zit in de balans — leiders die beide perspectieven weten te combineren, creëren teams die zowel mensgericht als resultaatgericht werken.
Drie signalen dat de balans zoek is
-
Er wordt veel gepraat, maar weinig besloten.
→ Tijd om terug te schakelen naar taakgericht leiderschap. -
Alles loopt op papier goed, maar de energie is weg.
→ Aandacht voor het systeem is nodig: hoe werken we samen? -
De leider is uitgeput.
→ Vaak een teken dat het evenwicht tussen sturen en loslaten ontbreekt.
Zo vind je balans tussen taakgericht en systeemgericht leiderschap
1. Ken je voorkeur
Vraag jezelf af: waar ligt mijn natuurlijke neiging — op resultaat of op relatie?
Bewustwording is de eerste stap naar balans.
2. Wissel perspectief in gesprekken
Combineer in overleggen beide invalshoeken:
-
Eerst: Wat moet er gebeuren?
-
Dan: Hoe zorgen we dat we dit goed samen doen?
3. Bespreek de onderstroom
Spanning in het team? Benoem het.
“Ik merk dat we om iets heen praten. Wat speelt er eigenlijk onder tafel?”
Zulke vragen openen het gesprek zonder verwijt.
4. Pas je taal aan aan de situatie
-
Bij onduidelijkheid → taal van de taak (doelen, afspraken)
-
Bij ruis of spanning → taal van het systeem (relatie, gevoel, patroon)
Een leidinggevende uit de logistiek vertelde me:
“Ik dacht dat mijn team behoefte had aan meer structuur.
Maar ze wilden vooral dat ik ze meer zou vertrouwen.”
Hij had zó veel focus op taken, dat hij eigenaarschap had overgenomen.
Toen hij losliet en meer aandacht gaf aan het systeem, groeiden zowel resultaat als werkplezier.
Dat is balans in actie.
Leiderschap als dans tussen taak en systeem
Leiderschap is geen keuze tussen hard sturen of zacht verbinden.
Het is een voortdurende dans tussen richting geven en ruimte laten.
Soms stap je naar voren met duidelijkheid en kaders.
Soms stap je terug om te luisteren, te voelen en te begrijpen wat er echt speelt.
Wie die dans beheerst, leidt niet alleen met verstand, maar ook met hart.
En dat is waar teams van groeien.
Wil je onderzoeken hoe jouw balans eruitziet als leider?
Of hoe jouw team reageert op jouw leiderschapsstijl?
Ik help leiders en teams om patronen zichtbaar te maken, zodat samenwerking én resultaten groeien.
Plan een gerust een vrijblijvend gesprek!
